Şeyh Ahmed-i Hani 1591 yılında Hakkarinin
Çukurca ilçesi Han köyünde dünyaya gelmiştir. Doğduğu yere izafeten Hani
lakabıyla tanınmıştır. Daha küçük yaşlarda iken bazı vasıfları ön plana
çıkan Şeyh Ahmed-i Hani çevresindeki insanların dikkatini çekmiş, daha
sonra sebebi bilinmeyen bir nedenle zamanın kültür ve ticaret merkezi
konumunda olan Doğu Beyazıt e yerleşmişitr. Doğubeyazıt medreselerinde
Müderrislik ve Saray katipliği yapmış. Muttaki, dini ilimlerde yüksek
derece ilim ve fazilet sahibi hakim ve edip bir zattır.
Dini ilimler başta olmak üzere zamanın edebiyat dünyasındaki ilimlere
genç yaştan itibaren vakıf olmayı başarmış ve yaşadığı dönemin kültür,
edebiyat ve düşünce dünyasına damgasını vurmuştur.
O Milli değerlerden hareketle evrensel değerler dünyasını yakalamaya
çalışarak bütün mahlukatın yaratıcısının ALLAH olduğunu vurgular. ALLAH
'a ve O'nun elçisi Hazret-i Peygamberimize olan sevgisini her zaman dile
getirir. Şeyh Ahmed-i Hani eserlerinin en önemlisi Mem-u Zin'dir. Bu
eserin girişinde ALLAH 'a övgü , çağrı ve yakarış Peygambere övgü ve
Peygamberden şefaat ALLAH tan af dileği gibi konulara ayırır.
Diğer bir önemli eseri de Nevbahar-a Bıçukan isimli manzum eseridir.
Sözlük niteliğindeki bu eser sayfalarının baş kısmında eğitim, ahlak ve
toplumsal olaylarla ilgili veciz ifadeler yerleştirilmişitir. Bazı
medreselerde Arapçaya yeni başlayan öğrencilere ders kitabı olarak
okutulmakta eğitim ve öğretim ruhu aşılamaktadır. Bunun yanında Akaid-i
Molla Ahmet Siseban , Sekerat-ı Mevt adlı eserleri de bulunan Ahmed-i
Hani 1652 yılında Doğubeyazıt ta vefat etmiştir.
Yörede Hani baba oalrak bilinen Şeyh Ahmed-i Hani yörede tanınan ve
Türbesi saygı duyulan bir makam durumundadır.
|