YÜKSEKOVA İLÇESİ

Dağlar arsında bir çöküntü alanı olan ve Yüksekova ilçemizin üzerine kurulu gever ovasıdır. Ovada rakım 2000 metredir. Genişlik 15, Uzunluk 40 km dir. Kapalı Bir Havza konumunda olan ovanın Kışın soğuk hava kütlelerinin ova üzerine çökmesi ile çok uzun ve soğuk kışlar geçirir.

Alüvyon Topraklara sahip olmasına rağmen ağaç ve meyve yetiştiriciliği düşük sıcaklık sebebiyle çok azdır. Aylık ve günlük sıcaklık farkları tarımdan çok gür Çayır ve Meralarla hayvancılığa zemin hazırlamıştır.

Tarihi bir kent olan Yüksekova'da yerleşimin M.Ö. 7000'lere değin  uzandığı kesin olarak bilinmektedir. M.Ö. 1000 'de ise yörede Urartu Uygarlığı yaşanmıştır.

Eski adı Gevar olan Yüksekova, Kanuni Sultan Süleyman  döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Yüksekova 1.Dünya Savaşı sonunda Rus İşgaline uğramış, İlçenin Milis kuvvetleri ve Ordunun başarısı sonucu 5 Mayıs 1918 'de düşman işgalinden kurtulmuştur.

19.yy 'da Van Vilayetine bağlı Hakkari livası'nın kazası olan Yüksekova, 1936'da ilçe durumuna getirilmiştir. İlçe merkezinin eski adı Dize 'dir.

Yüksekova'nın toplam nüfusu 1997 sayımına göre 91.424 kişidir. Bu nüfusun 55.591'i ilçe merkezinde 3769'u büyük çiftlik'te 3114 'ü Esendere 'de 28.950 'si köylerde yaşamaktadır. Nüfus artışı diğer yerleşim  yerlerine göre yüksektir.

Yüksekova'nın yüzölçümü 2291 Km2 'dir. Coğrafi yapı olarak iki kısmı ayrılır. Ova kısmı 200.000 de kardır. Bu kısmın 30.000 dekarı bataklıktır. ikinci kısmı ise dağlık kısımdır.Yüksekova'nın rakımı 1950 m' dir. İklimi karasal iklim özelliğe sahiptir. Kışları sert ve uzundur. Ekim ayı sonunda düşen kar Nisan ayı sonunda kalkmaktadır.

Yüksekova 'ya bağlı 49 köy köylere bağlı 106 mezra bulunmaktadır. Ancak terör nedeniyle köy ve mezralardaki nüfusun büyük çoğunluğu ilçe merkezi göç etmiştir.

İlçede göç nedeniyle işsizlik sorunu yaşanmaktadır. Geçim kaynağı hayvancılığa özelliklede küçük baş hayvancılığa dayanmaktadır. Tarımsal üretim çok azdır. Yüksekova'da iki adet un fabrikası ile bir adet 'de süt ve süt ürünleri fabrikası bulunmaktadır.

Tarihi eser olarak Urartu Uygarlığının en kalıcı kanıtları ünlü "Ordu Yolu" dur. Bu yol Yüksekova Kelişin Geçidin 'den  Van 'a uzanmaktadır. Ordu yolu üzerindeki Keleşin ve Topzama Stelleri  anıtları üzerinde Urartu diliyle yazılmış yazıtlar vardır ki, bu uygarlıkla ilgili en doğrudan bilgiler bu yazıtlardan elde edilmiştir.

Büyük Çiftlik (Hırvata) köyü kalıntıları;

Yüksekova'nın batısında Aviş deresi ağzında büyük bir kent ve kale kalıntısıdır. Buranın önemli Urartu kentlerinden musaşir olduğu sanılmaktadır. Ayrıca Derav Vadisi Gegevran köyü yakınlarında  11.yy'da kayalara oyulmuş kiliseler vardır. Duvarları içten, ve Hz. isa 'nın yaşamına konu alan freskolarla süslüdür.

İçme Suyu

Artan nüfus artışı nedeniyle mevcut su şebekesi yetersizdir. Su oranı gidermek amacıyla ilçemiz mahallerinde sondaj çalışmaları devam etmektedir.

Yüksekova Belediye Başkanları